Dünyadaki çeşitli ülkelerde gelenekselleşen “Black Friday”, geçtiğimiz yıllardan itibaren, Türkiye’de de uygulanmaya başladı.
Döneme özel indirimler yapan firmalar, kapitalist sisteme ayak uydurarak, üstelik islam dininde mübarek sayılan bir günde, Cuma ismini kullanarak kampanyalar yaptığı için eleştirildi. Ancak bu eleştiriler, gittikçe artan firmaların, kampanya yapmasını etkilemedi.
İsim değişiklikleri
Cuma isminin “Kara Cuma” olarak adlandırılmasına dönük eleştirilere karşı, Türkiye’de “Muhteşem Cuma” “Efsane Cuma” “Şahane Cuma” “Bereketli Cuma” ”Büyük Cuma” “Mega Cuma” gibi isimlerle kampanyalar hazırlandı.
Başta e-ticaret firmaları olmak üzere, bir çok marka, bu alışveriş çılgınlığına katıldı.
Black Friday nedir?
Peki, bir çok tartışmaya sebep olan ve Türkiye’de ilgi gören “Black Friday” aslında tam olarak nasıl bir anlam taşıyor?
Black Friday, ABD’de Şükran Günü’nden sonra gelen ilk Cuma gününü kapsıyor. 1932’den bu yana, Noel alışveriş sezonunun başlangıcı kabul edilen bu Cuma gününde, mağazalar çok erken saatte açılıyor ve geç saatlerde kapanıyor. En öne çıkan tarafı da beklenmedik düzeyde indirimli satış yapılması.
Sosyal Medya’nın tepkisi
Elbette, her türlü gündem konusuna dair yorumların incelenebildiği sosyal medyada, Black Friday için de yoğun olarak yorum yapıldı.
Markalar da kendi kampanyalarını tanıtmak için, en fazla dijital medyayı tercih etti. Özellikle influencer hesaplarında, bolca kampanya reklamları görüldü.
MTM Medya Takip Merkezi’nin Sosyal Medya Listening Servisi Digilup sonuçlarına göre, 5 milyona yakın paylaşımda #BlackFriday yorumlandı.
Sosyal medya kullanıcıları; başta Cuma gününün Türkiye’de bu şekilde anılmasının yanlış olmasına dönük yorum yaparken, aslında gerçek bir indirim olmadığını örneklerle paylaştı.
İşte sosyal medyadaki yorumlara yansıyan bazı başlıklar
- Artık kampanya reklamı görmekten şikayet edilmesi
- Beğeniyle takip edilen Influencer’ın da bu reklam furyasına katılmasının eleştirilmesi
- E-Ticaret sitelerindeki fiyatın, markanın kendi internet sitesindeki fiyattan fazla olması
- Mağaza önünde oluşan uzun kuyruklar
- Bir süre önceki fiyatın arttırılıp, kampanya kapsamında düşük gösterilmesi. Buna dönük ispatlayıcı görseller.
- Bu kampanyaların gerçek indirim olmadığına dönük uyarıcı mesajlar, mizahi yorumlar, kanıtlayan fotoğraflar.
- Satış yapılan internet sitelerindeki teknik sorunlar.
- İndirimlerden faydalanmak isteyen ama parası olmadığını belirten, hatta bunu banka bakiye bilgilerini içeren görsellerle ispatlayan sosyal medya kullanıcıları.
- Dolandırıcılık konusunda uyaran paylaşımlar.
- Alkol ve sigarada indirim olmamasına tepki gösterenler.
Televizyon ekranlarında ise, 30’u aşkın marka, kampanyaya özel, toplam 20 saati geçen reklam yayınlandı.